نحوه تشخیص اصل بودن فیروزه نیشابور

در میان انواع سنگ‌های زینتی مورد استفاده در ساخت طلا، سنگ فیروزه نیشابور یکی از محبوب‌ترین نگین‌ها است. 

فیروزه که در ساخت مدل‌های مختلف انگشتر، دستبند و گردنبند طلا نگین دار مورد استفاده قرار می‌گیرد، یک نوع سنگ آذرین است که از نواحی آتشفشانی، در نزدیک سطح زمین استخراج می‌شود.

فیروزه نیشابور سنگی با سختی ۵٫۵ الی ۶ است و به دلیل داشتن عناصر مختلف شیمیایی در ترکیبات خود از جمله مس، دارای طیفی رنگی متنوعی است.

علاوه بر جلوه زیبای این سنگ، یکی از مهم‌ترین دلایل پرفروشی و محبوبیت بالای زیورآلات ساخته شده با سنگ فیروزه نیشابور، خواص آن است؛ تاثیرات مثبتی که صرفا با خرید طلا و زیورآلات با سنگ فیروزه نیشابور اصل می‌توانید از آن‌ها بهره‌مند شوید.

به این ترتیب سوال مهمی که در اینجا شکل می‌گیرد این است که روش تشخیص اصل بودن فیروزه نیشابور چیست و چگونه می‌توان فیروزه اصل را از تقلبی شناسایی کرد؟

پاسخ این سوال، موضوعی است که در ادامه این مطلب به بیان آن می‌پردازیم.

روش‌های تشخیص اصل بودن فیروزه نیشابور

به طور کلی تشخیص اصل بودن فیروزه نیشابور اصلا کار راحتی نیست؛ به همین دلیل هم به کثرت پیش می‌آید افراد سودجو فیروزه تقلبی را به جای فیروزه اصل نیشابور به مشتریان فروخته و هزینه هنگفتی را هم در قبال آن دریافت کنند؛ از این رو پیش از معرفی هرگونه روش و در راستای رهایی از دردسر بررسی و تشخیص سنگ فیروزه اصل از تقلبی، پیشنهاد ما به شما این است که با خرید از یک فروشگاه معتبر و قابل اطمینان، کار خود را تا حدود زیادی در مسیر خرید نیم ست یا سرویس طلا با سنگ فیروزه راحت کنید؛ به عنوان مثال ما در جواهری حقانی تمامی محصولاتی که در ساخت آن‌ها از سنگ‌های قیمتی و زینتی همچون فیروزه نیشابور استفاده شده است را همراه با شناسنامه بین المللی معتبر ارائه می‌دهیم تا اصالت فیروزه بکار رفته در محصولات‌مان را به شما ثابت کنیم.

با این همه در ادامه به مواردی اشاره می‌کنیم که در روند تشخیص اصل بودن فیروزه نیشابور به شما کمک خواهد کرد.

رنگ

فیروزه اصل به دلیل داشتن عناصر مختلف در ترکیبات خود همچون مس، کروم، وانادیوم و آهن از طیف رنگی متنوعی هم برخوردار است.

مس به رنگ آبی، کروم یا وانادیوم به رنگ سبز و آهن به رنگ قرمز خودشان را در جلوه ظاهری سنگ فیروزه نمایان می‌کنند؛ از این رو می‌توان گفت طیف رنگی این سنگ از آبی کم رنگ تا آبی مایل به سبز و همچنین تا سبز مایل به زرد قرار می‌گیرد.

رنگ فیروزه اصل کمی مات است. فیروزه مرغوب به رنگ آبی آسمانی است. همچنان که پیش‌تر گفته شد رنگ آبی ماحصل وجود عنصر مس در سنگ فیروزه است؛ از این رو هر چقدر درصد خلوص این عنصر در سنگ بالاتر باشد و سایر عناصر همچون آهن، کروم، آلومینیوم و… سهم کمتری از ترکیبات این سنگ را به خود اختصاص بدهند، فیروزه حاصل از ارزش بالاتری برخوردار خواهد بود.

نکته قابل توجه درباره سنگ فیروزه اصل این است که این سنگ زنده است و رنگ آن در تماس با موادی همچون روغن، ادکلن، کرم و تحت تابش نور خورشید دچار تغییر می‌شود؛ از این رو برای تشخیص اصل بودن فیروزه نیشابور می‌توانید آن را برای مدت کوتاهی مقابل نور خورشید قرار دهید، اگر رنگ سنگ تغییری نکرد، می‌توانید یقین کنید که آن فیروزه تقلبی است.

شکل و ظاهر

سنگ‌های فیروزه بسته به نوع خود، ظاهر متفاوتی هم دارند. تنوع سنگ فیروزه به محل استخراج آن وابسته است.

ایران، آمریکا، تبت و مصر اصلی‌ترین معادن استخراج فیروزه هستند. در ایران فیروزه در شهرهای کرمان، دامغان و نیشابور استخراج می‌شود. فیروزه نیشابور نه تنها بهترین سنگ فیروزه در ایران است، بلکه باارزش‌ترین نوع فیروزه در دنیا از نظر تجاری به شمار می‌رود و سالانه حجم انبوهی از فیروزه نیشابور برای ساخت انواع طلا و جواهراتی همچون نیم ست طلا با سنگ فیروزه به کشورهای دیگر صادر می‌شود.

برای تشخیص اصل بودن فیروزه نیشابور یا سایر انواع فیروزه از نظر شکل، باید در ابتدا با ظاهر آن‌ها آشنا شوید.

فیروزه تبت نسبت به فیروزه‌های ایرانی رنگ روشن‌تر و سطح صاف‌تری دارد. رگه‌های این فیروزه حالت نازک و مویی دارد.

فیروزه نیشابور زمخت‌تر از فیروزه تبتی است و رگه‌های آن به صورت ترک‌های درشت و تیره هستند.

برای تشخیص اصل بودن فیروزه نیشابور از این منظر (شکل و ظاهر) می‌توانید آن را لمس کنید؛ به عبارت دیگر از آن جایی که خطوط روی فیروزه تقلبی نقاشی شده است، شما با یک لمس ساده به راحتی متوجه می‌شوید که این سنگ اصل نیست.

جنس

روش دیگری برای شناخت فیروزه اصل از تقلبی، جنس آن است. همچنان که درابتدای این مطلب به آن اشاره کردیم، فیروزه اصل از جنس سنگ‌های آذرین است و تنها با استخراج در معادن فیروزه می‌توان به آن‌ها دسترسی یافت؛ در حالی که فیروزه‌های تقلبی از جنس پلاستیک، شیشه یا سرامیک توسط خود انسان‌ها فرآوری می‌شوند. فیروزه تقلبی نسبت به اصل سبک وزن‌تر است و در برخی موارد نیز ممکن است توخالی باشد؛ موردی که هرگز در سنگ فیروزه اصل نیشابور مشاهده نمی‌شود.

تست خراش

و اما آخرین روش تشخیص اصل بودن فیروزه نیشابور، تست خراش است. فیروزه اصل با سختی ۵٫۵ تا ۶ اصلا به راحتی قابل خراش و تراشیدن نیست؛ در حالی که نسخه‌های تقلبی این سنگ نرم‌تر از فیروزه اصل نیشابور هستند و به راحتی خراش می‌خورند.

برای انجام تست خراش کافیست ناخن خود را خیلی آرام با هدف ایجاد خراش روی سنگ بکشید (ترجیحا روی قسمتی این کار را انجام دهید که چندان قابل مشاهده نباشد). چنانچه سنگ فیروزه با این حرکت شما به راحتی خراشیده شد، این سنگ تقلبی است؛ اما اگر نتوانستید آن را خراش دهید، آن فیروزه قطعا اصل است.